Το βιβλίο αυτό σκοπεύει στην εξοικείωση του αναγνώστη με τα αντικείμενα και τα προβλήματα, τις μεθόδους και τα βοηθήματα της κλασικής φιλολογίας. Απευθύνεται κυρίως, στον τελειόφοιτο μαθητή που αντιμετωπίζει πρόβλημα επιλογής επαγγέλματος και στο φοιτητή, μπορεί όμως να αποβεί χρήσιμο και για όποιον θα ήθελε να ασχοληθεί με τον ελληνορωμαικό κόσμο και τον πολιτισμό του.

Περιεχόμενα

1. Κλασική φιλολογία: έννοια, ιστορία, σημερινή κατάσταση
Η έννοια της κλασικής φιλολογίας
Ιστορία της κλασικής φιλολογίας
Η σημερινή κατάσταση της κλασικής φιλολογίας
2. Το κείμενο ως διατύπωση
-Τα χειρόγραφα
Εντοπισμός και συλλογή του υλικού
Υλικό γραφής και μορφή του βιβλίου
Πάπυρος και κύλινδρος - Περγαμηνή και κώδικας - χαρτί
-Η ανάγνωση των χειρογράφων
Ελληνική παλαιογραφία
Λατινική παλαιογραφία
-Κριτική των κειμένων
Η θεώρηση των χειρογράφων (recensio)
Ιστορία της παράδοσης των κειμένων
Η εξέταση (examinatio) και η διόρθωση (emendatio)
-Η κριτική έκδοση
Το εισαγωγικό τμήμα της έκδοσης (praefatio)
Το κείμενο
Τα υπομνήματα
Εκδοτικές σειρές και συλλογές αποσπασμάτων
3. Η γλώσσα των κειμένων
-Θεωρητικές προϋποθέσεις
Η γλώσσα ως parole (πραγμάτωση) και ως langue (σύστημα): φιλολογία και γλωσσολογία
Η γλώσσα ως σύμπραξη ήχου και σημασίας
Γραμματική
-Τα στοιχεία της γλώσσας και η λειτουργία τους
Οι φθόγγοι
Προφορά (προσωδία) - Φωνητική και φωνηματική - Ιστορική φωνητική
-Οι λέξεις
Παραγωγή και σύνθεση - Τα μέρη του λόγου - Η σημασία της λέξης - Τα λεξικά - Η κλίση
Οι προτάσεις
Γενικές προϋποθέσεις - Όροι της πρότασης, κλιτικοί τύποι και τα μέρη του λόγου - Θεωρητικές προσεγγίσεις και προβλήματα
-Γλωσσικά στρώματα, διάλεκτοι, γλωσσικά στάδια
Γλωσσικά στρώματα
Η καθομιλουμένη γλώσσα - Η δημώδης γλώσσα - Η γραπτή γλώσσα
Διάλεκτοι
Η ιστορία της γλώσσας
-Η μετάφραση
4. Τα κείμενα ως λογοτεχνία
-Γενικές προϋποθέσεις
Η Ερμηνευτική ως θεωρία περί ερμηνείας
Φιλολογία, επιστήμη της λογοτεχνίας, λογοτεχνική κριτική
-Το συγκεκριμένο λογοτεχνικό έργο
Τα στρώματα του έργου ως πλευρές της ανάλυσης του κειμένου
Στοιχεία ανάλυσης του κειμένου
Στοιχεία περιεχομένου - τρόπου εκφοράς - δομής - ύφους - ρυθμού (μετρικής)
Λειτουργία και σύμπραξη των στοιχείων
Ορισμός της λειτουργίας - Γενετικά στρώματα - Σύνθεση - Τα ποιητικά βιβλία
-Γραμματολογικά συμφραζόμενα
Συγγραφέας, κατάσταση, κοινό
Η εποχή
Το γραμματειακό είδος
Παρέκβαση: θεωρία της ρητορικής (εξέλιξη και σύστημα)
-Μορφές φιλολογικής έρευνας
Ερμηνευτικό υπόμνημα - επιστημονικό άρθρο - σύμμικτα - βιβλιοκρισία - μονογραφία - συνολική γραμματολογική παρουσίαση
-Η κλασική φιλολογία ως τμήμα της επιστήμης του αρχαίου πολιτισμού (αρχαιογνωστικής επιστήμης)
5. Η σπουδή των Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών
-Η επιλογή της κατεύθυνσης σπουδών
-Πανεπιστημιακή διδασκαλία: στόχοι, περιεχόμενο, μορφές εργασίας
Παράδοση και Colloquium
Σεμινάριο
Τμήματα γλώσσας: τμήματα υποδομής, γλωσσικές ασκήσεις, μεταφραστικά τμήματα, τμήματα ανάγνωσης κειμένων, υφολογικές ασκήσεις
Προσωπική μελέτη και ανάγνωση (προτάσεις για κείμενα προς ανάγνωση)
Ασκήσεις ειδικής διδακτικής και πρακτική εξάσκηση
-Πορεία των σπουδών
Γενικές σκέψεις: οδηγοί σπουδών και προγραμματισμός σπουδών
Η πρόσκτηση γλωσσικών γνώσεων: "Latinum" και "Graecum"
Η πρώτη προπτυχιακή ζώνη
Η δεύτερη προπτυχιακή ζώνη
-Το πτυχίο
Δυνατές μορφές πτυχίου
Η επιστημονική πραγματεία
Η γραπτή εξέταση
Η προφορική εξέταση
-Επαγγελματικά πεδία και ειδική επαγγελματική προπαρασκευή
Καθηγητής στο γυμνάσιο (δευτεροβάθμια εκπαίδευση Ι/ΙΙ)
ʼλλα επαγγέλματα
6. Παραπομπές στην επιστημονική βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία και βιβλιοθήκη
Επιλογή βιβλιογραφίας
7. Επίμετρο
Συντομογραφίες του κριτικού υπομνήματος
Περιοδικά κλασικής φιλολογίας
Υπόδειξη άλλων χρήσιμων συντομογραφιών
8. Σημειώσεις

Για τον συγγραφέα:

Ο Gerhard Jäger είναι διδάκτωρ της κλασικής φιλολογίας αποσπασμένος στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου με εντολή διδασκαλίας και ανώτερος σύμβουλος σπουδών σε γυμνάσιο της ίδιας πόλης. Γεννήθηκε το 1938.