Ο ιδρυτής Δημήτριος Ν. Παπαδήμας

(1924-2016)

Ο ιδρυτής του εκδοτικού οίκου και του βιβλιοπωλείου Δημ. Ν. Παπαδήμα γεννήθηκε στην Πύλο, όπου περάτωσε τις εγκύκλιες και τις γυμνασιακές σπουδές του. Πολύ νέος, μαθητής ακόμα, πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση στην Πύλο, συνελήφθη από τους Ιταλούς και καταδιώχτηκε από τους Γερμανούς. Για την πατριωτική δράση του διώχθηκε και φυλακίστηκε το 1945-1946 στην Καλαμάτα και την Ακροναυπλία, και από το 1948 ως το 1951 στη Μακρόνησο. Από πολύ νωρίς αφοσιώθηκε στην υπηρεσία του βιβλίου εργαζόμενος από το 1952 ως το 1960 στο παλαιοβιβλιοπωλείο του γαμπρού του, Νότη Καραβία.

Το 1960 άνοιξε το δικό του βιβλιοπωλείο στην οδό Ιπποκράτους 23 συνεχίζοντας την ενασχόλησή του με τα παλαιά βιβλία, ενώ παράλληλα άρχισε να εκδίδει βιβλία. Σταθμό στην πορεία αυτή αποτελεί το τόλμημα να εκδώσει το 1976 τα στερεότυπα κείμενα αρχαίων Ελλήνων και Λατίνων συγγραφέων οίκο B.G. Teubner Leipzig σε φωτοτυπική αναπαραγωγή και καλαίσθητη βιβλιοδεσία. Εκτός της δραστηριότητάς του για τη διάδοση ποιοτικών έργων εξέδωσε και τα ενημερωτικά έντυπα Βιβλιογραφικό Δελτίο (1970-2008) και Βιβλιοσυλλέκτης (1989-2012).

Για περισσότερα από εξήντα χρόνια ο Δημ. Ν. Παπαδήμας αγωνίστηκε για μια δωρεάν και δημοκρατική παιδεία, για να γνωρίσει όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος τα βιβλιοπωλεία, για να αγαπήσουν, και ιδιαίτερα οι νέοι, το βιβλίο από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Ο ίδιος άλλωστε αφιερώθηκε σ’ αυτό, γιατί πάντοτε πίστευε και διακήρυττε ότι η κοινωνική πρόοδος της χώρας εξαρτάται από την πνευματική καλλιέργεια και την επιστημονική κατάρτιση των νέων, των μαθητών και των φοιτητών. Γι’ αυτό και ένα σημαντικό μέρος της εκδοτικής προσπάθειάς του αφορά βιβλία που προορίζονται για μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον εξεδήλωσε για την κατάρτιση και την ενίσχυση τοπικών βιβλιοθηκών αλλά και βιβλιοθηκών διαφόρων ιδρυμάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το ενδιαφέρον του αυτό εκδηλώθηκε κυρίως με την προσφορά είτε ποικίλων βιβλίων είτε ολόκληρων αρχαιογνωστικών σειρών. Μεταξύ των αποδεκτών της προσφορά του υπήρξαν σχολεία, πανεπιστήμια, μουσεία, ιδρύματα, φυλακές, κ.ά.

Ο Δημ. Ν. Παπαδήμας πίστευε στην προαγωγή του πολιτισμού και στον αδέσμευτο και ακηδεμόνευτο συνδικαλισμό. Αγωνίστηκε με συνέπεια και σθένος για τη λύση των προβλημάτων του εκδοτικού κόσμου από όλες τις θέσεις στις οποίες τον εξέλεξαν οι συνάδελφοί του. Οι αγώνες του συνεχίστηκαν και κατά τη διάρκεια της δικτατορίας 1967-1974. Από το 1974 και μετά πήρε ενεργό μέρος στο συνδικαλιστικό κίνημα του κλάδου του βιβλίου και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου. Από το 1976 εκλέχτηκε επανειλημμένα πρόεδρος του Συλλόγου Εκδοτών-Βιβλιοπωλών Αθηνών (ΣΕΒΑ), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ) και α΄ αντιπρόεδρος από 1998 έως το 2001. Υπήρξε αντιπρόσωπος του κλάδου επί σειρά ετών στην Ομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Αθηνών (ΟΕΒΕΑ) και στη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων (ΓΕΣΕΒΕ), μέλος του Δι­οικητικού Συμβουλίου και αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκδοτών-Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ). Το 1977 ως πρόεδρος του Συλλόγου Εκδοτών-Βιβλιοπωλών Αθηνών εγκαινίασε την πρώτη Γιορτή του Βιβλίου στην Κηφισιά, το 1982 την πρώτη Έκθεση Βιβλίου στην Λευκωσία και το 1988 την πρώτη Έκθεση Παιδικού Βιβλίου στην Κύπρο. Το 1989 εγκαινίασε την Έκθεση Παιδικού Βιβλίου στην Κυπριακή παροικία του Λονδίνου.

Για το σημαντικό εκδοτικό έργο του, τους αγώνες του και την κοινωνική και πολιτιστική προσφορά του έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις: από το Σύλλογο Εκδοτών-Βιβλιοπωλών Αθηνών, την Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών, το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, την Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης 1941-1944, τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Πύλου «Το Ναυαρίνο», την Ομοσπονδία Εκδρομικών Σωματείων Ελλάδος, το φυσιολατρικό και ορειβατικό σωματείο «Ο Παν», την Παγκρήτιο Ένωση και την Ελληνική Γεωγραφική Εταιρία. Ο εκδοτικός οίκος Δημ. Ν. Παπαδήμα το 1999 έλαβε μέρος στο ΙΑ΄ Διεθνές Συνέδριο Κλασικών Σπουδών της FIEG στην Καβάλα όπου του απενεμήθη αναμνηστικό μετάλλιο για τη συμμετοχή του και την προσφορά του στα κλασικά γράμματα. Το 2008 το περιοδικό Διαβάζω απένειμε στον Δημ. Ν. Παπαδήμα τιμητικό βραβείο.

Το 2012 εκδόθηκε το βιβλίο του Το οδοιπορικό ενός εκδότη, με πολλές αναμνηστικές φωτογραφίες. Το αφιέρωσε «Στη μνήμη του αδελφού μου Βασίλη που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στο σκοπευτήριο της Καισαριανής την Πρωτομαγιά του 1944 μαζί με άλλους αντιφασίστες πατριώτες. – Στην οικογένειά μου και στους συναγωνιστές μου της Κατοχής. – Σ’ αυτούς που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για μια ελεύθερη ζωή. – Στους πνευματικούς ανθρώπους. – Στους εκδότες και βιβλιοπώλες που τύπωσαν και κυκλοφόρησαν βιβλία κατάλληλα για την πνευματική καλλιέργεια του Ελληνικού λαού». Επίσης από το βιβλίο του: «Από το 1952 αφοσιώθηκα στην υπηρεσία του βιβλίου ποιότητας και για εξήντα περίπου χρόνια αγωνίστηκα για μια δωρεάν και δημοκρατική παιδεία, για μια σύγχρονη δημοκρατική εκπαίδευση για όλα τα παιδιά χωρίς αποκλεισμούς, για να μπαίνει όλο και περισσότερος κόσμος στα βιβλιοπωλεία, για να αγαπήσουν από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους το βιβλίο οι νέοι, γιατί πίστη μου ήταν πως μόνο με τη μελέτη του καλού βιβλίου θα προοδεύσει η χώρα μου και ο λαός της θα είναι κύριος στον τόπο του, στον τόπο που γεννήθηκε ο ανθρωπιστικός πολιτισμός».

Ο Δημ. Ν. Παπαδήμας δεν ξέχασε ποτέ την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Πύλο, και για την προβολή της δημοσίευσε βιβλία που προβάλλουν όχι μόνον την ένδοξη ιστορία, αλλά και τις σημερινές ομορφιές της. Επί σειρά ετών υπήρξε Πρόεδρος του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Πύλου «Το Ναυαρίνο» και, σε συνεργασία με άλλους συντοπίτες του, μερίμνησε για τη διοργάνωση και χρηματοδότηση ποικίλων εκδηλώσεων στην Πύλο. Για την όλη δραστηριότητά του ο Σύλλογος «Το Ναυαρίνο» διά του Προέδρου του τιμήθηκε το 2004 από την Ακαδημία Αθηνών.